رفع ابهام معنایی از کلمات در بافت یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در حوزۀ پردازش زبان طبیعی و زبان‌شناسی رایانشی است. در این میان حروف اضافه، به‌خصوص در زبان فارسی، در پژوهش‌های مربوط به رفع ابهام معنایی همواره نادیده انگاشته شده‌اند. ازاین‌رو، پژوهش حاضر قصد دارد با ارائۀ الگوریتمی جدید مبتنی بر قالب‌های معنایی، سامانه‌ای قاعده‌مند جهت رفع ابهام معنایی از حروف اضافه «از»، «در»، «با» و «تا» در زبان فار...

چکیده واژه های مرکب واحد های پیچیده نحوی هستند که دارای عملکرد نحوی ساده ای می باشند (متیوز ،1974). در زبان انگلیسی مرکب سازی فرآیندی بسیار تولید کننده محسوب می شود که ابهام نحوی اسامی مرکب تشکیل شده از بیش از دو جزء را به دنبال دارد .بنابراین ، اسامی مرکب سه کلمه ای که دارای دو انشعاب می باشند می توانند به صورت انشعاب از چپ و یا انشعاب از راست تفسیر شوند که منجر به تعابیر گوناگون از این دسته...

ابهام زدایی از واژگان مبهم و دارای معانی متعدد موضوع مهمی در حوزه ی پردازش زبان های طبیعی می باشد. در این مقاله، مدلی برای رفع ابهام از واژگان مبهم فارسی بر اساس استخراج ویژگی های جدید پیشنهاد شده است. برای ایجاد این مدل دو دسته ویژگی واژگان و نشانه های همراه واژه مبهم و ویژگی هایی که با بکار بردن روش های مدل سازی موضوع بدست می آید، استفاده شده است. یک مدل موضوعی، مدلی آماری برای استخراج چکیده ...

با توجه به رشد روزافزون اسناد الکترونیکی، نیاز به یک دسته بند کارا در حوزه داده کاوی واضح است. اخیراً به منظور افزایش دقت دسته بندی، استفاده از آنتولوژی لغوی به عنوان مرجع خارجی و نیز استخراج دانش از متون در فرآیند دسته بندی، مطرح شده است؛ از این رو، هدف از انجام این پروژه ارائه و پیاده سازی سیستم دسته بندی خودکار اسنادی است که آنتولوژی لغوی فارس نت را در عملیات دسته بندی داخل می نماید. این امر ...

به جرأت می توان ادعا کرد که عصر حاضر، عصر انفجار اطلاعات است و شاید بتوان زبان را بعنوان مهمترین سد و مانع در انتقال اطلاعات دانست. بنابراین ضرورت بکارگیری ماشین در پردازش و ترجمه ی متون تبدیل به نیازی غیر قابل انکار شده است. اما مشکلاتی که برسر راه مترجم های ماشینی وجود دارد مانع شده تا این مهم از کیفیت و دقت کافی برخوردار باشد. لذا تحقیق در مورد این مشکلات و بیان راهکارهای احتمالی جهت حل آن ه...

Word sense disambiguation is the task of identifying the correct sense for the word in a given context among a finite set of possible sense. In this paper a model for farsi word sense disambiguation is presented. The model use two group of features: first, all word and stop words around target word and topic models as second features. We extract topics from a farsi corpus with Latent Dirichlet ...

در طی چند دهه ی اخیر و هم زمان با گسترش و پیشرفت زبان شناسی رایانه ای، در بسیاری از کشورهای جهان، تلاش های همه جانبه در جهت ترجمه ی متون از طریق کامپیوتر انجام گرفته است. یکی از اولین مشکلاتی که هر سیستم ترجمه کامپیوتری و پردازش زبان طبیعی با آن درگیر است، مسئله ابهام معنایی و ساختاری کلمات است. ابهام ساختاری را می توان با تعیین نقش واژه ها از بین برد اما تشخیص ابهام معنایی کلمه خیلی پیچیده تر ...

خوشه بندی یا دسته بندی بدون نظارت با سازمان دهی پیکره های بزرگ متنی، نقش کلیدی در پیمایش و مرور آسان انبوهی از متون دارد. نقش این سازمان دهی در موتورهای جستجو برای ارائه خوشه های معنادار مرتبط با پرس و جو، جهت پیشگیری از سردرگمی کاربر در حجم عظیمی از اسناد بازیابی شده بیشتر نمایان می شود. علاوه بر مشکلاتی نظیر تعداد ابعاد بسیار زیاد و تحلیل خوشه ای، متاسفانه دیدگاه متعارف خوشه بندی های افرازی و...

ابهام یکی از فرایندهای مهم و در عین حال کلیدی در شعر معاصر ایران، از جمله شعر شاملو است. شعر او به دلیل مبهم بودن، استعداد تأویل پذیری و معانی متعدد دارد. پژوهش حاضر کوششی است جهت بررسی و شناخت ابعاد ابهام های موجود در شعر شاملو. در این پژوهش این نکته را دریافتیم که ابهام در شعر شاملو دارای ابعاد زبانی، تصویری و معنایی است و بر همین اساس ابهام را در سه حوزه ی معنایی، زبانی و تصویری مورد بررسی ق...

تتشخیص خودکار واژه های دارای نقش های معنایی (همچون کنش گر، کنش پذیر، منشأ، و ...) در جملات و اختصاص صحیح نقش های معنایی به آن ها توسط رایانه می تواند موجب بهبود کیفیت در بسیاری از کاربردهای پردازش زبان طبیعی همچون استخراج اطلاعات، پرسش و پاسخ، خلاصه سازی، و ترجمۀ ماشینی شود. در چنین پردازشی که برچسب زنی نقش معنایی و یا تجزیۀ معنایی سطحی خوانده می شود معمولاً از تجزیۀ نحوی جملات به منظور تعریف وی...